Hikaye ve karakterler
Yüzüklerin Efendisi
(İng. The Lord of the Rings) İngiliz filolojist ve Oxford Üniversitesi profesörü J. R. R. Tolkien'in yazdığı epik fantezitüründeki romandır. Hikâye Tolkien'in çocuklar için yazdığı 1937 tarihli Hobbit'in devamı olarak başlamıştı ancak sonunda ondan çok daha büyük bir eser haline geldi. Çoğu II. Dünya Savaşı'nda olmak üzere 1937 ve 1949 yılları arasında aşamalar halinde yazıldı. 150 milyonun üstündeki satış sayısıyla tüm zamanların en çok satan ikinci romanıdır.
Romanın ismi bütün Orta Dünya'yı fethedip hakimiyetine almakta kullandığı diğer Güç yüzükleri'ne hükmeden Tek Yüzük'ü ilk çağlarda yaratan, hikâyenin kötü karakterlerinden biri olan Karanlık Lord Sauron'u kasteder.[not 1] İngiliz kırsalından pek de farklı olmayan hobbitdiyarı Shire'da sakince başlayan hikâye Orta Dünya'nın kuzeybatısına kadar uzanırken hobbitler Frodo Baggins, Samwise "Sam" Gamgee, Meriadoc "Merry" Brandybuck ve Peregrin "Pippin" Took'un yanı sıra hobbitlerin müttefikleri ve yol arkadaşları olan Kuzey Kolcusu Aragorn, Gondor Kumandanı Boromir, savaşçı cüce Gimli, Elf prensi Legolas ve büyücü Gandalf'ın gözünden Yüzük Savaşı'nın gidişatı takip edilir.
En başında Tolkien tarafından eserin Silmarillion ile birlikte iki ciltlik bir set oluşturması amaçlanıyordu, ama yayıncı bu fikri reddetti. Ekonomik sebeplerden dolayı Yüzüklerin Efendisi 29 Temmuz 1954'ten 20 Ekim 1955'e kadarki bir yıllık süreç içerisinde üç cilt olarak yayımlandı. Bu üç cilt Yüzük Kardeşliği, İki Kule ve Kralın Dönüşü olarak isimlendirildi. Roman yapı olarak üçüncü cildin sonunun da dahil olduğu çeşitli bölümlerden arka plan malzemeleriyle birlikte ikişer bölümden altı kitaba bölünmüş haldedir. Bazı baskılarda tüm roman tek bir cilt haline getirilmiştir. Yüzüklerin Efendisi defalarca yeniden basıldı ve birçok dile çevrildi.
Tolkien'in eseri temaları ve kökenleri hakkında yapılan kapsamlı araştırmalara konu oldu. Kendi içerisinde büyük bir eser olsa da, hikâye aslında Tolkien'in 1917'den beri kendisinin "mythopoeia" olarak tanımladığı bir süreç içerisinde üstünde çalıştığı büyük bir destanın yalnızca son halkasıydı. Filolojinin, mitolojinin, dinin, sanayileşmenin etkilerinin yazarda yarattığı tiksinmenin yanı sıra daha önceki fantazi eserleri ve Tolkien'in I. Dünya Savaşı'ndaki deneyimleri yazarın ilk çalışmaları ve Yüzüklerin Efendisi'nin hikâyesi üzerinde etkili oldu.Yüzüklerin Efendisi'nin de modern fantazi edebiyatı üzerinde büyük etkisi olduğu kabul edilir. Tolkien'in çalışmalarının etkisi öyle büyük oldu ki "Tolkienian" ve "Tolkienesque" sözcükleri Oxford İngilizce Sözlüğü'ne girdi.
Yüzüklerin Efendisi'nin hep popüler kalması popüler kültürde göndermeler yapılmasına, Tolkien'in çalışmalarına hayran olanların topluluklar kurmasına ve Tolkien ile eserleri hakkında birçok kitap yayımlanmasına sebep oldu. Yüzüklerin Efendisi geçmişte olduğu gibi hala sanat eserleri, müzik, filmler, televizyon, video oyunları ve edebiyatı etkilemeye devam ediyor. Yüzüklerin Efendisi için ödüllü radyo, televizyon ve film uyarlamaları yapıldı.
İçindekiler
[gizle] Hikaye[değiştir | kaynağı değiştir]
Kara Lord olarak da bilinen Sauron, kendi efendisi Melkor'un görevini tamamlamak üzere Orta Dünya'daki halkların zaaflarından yararlanıp Güç yüzüklerini yapar. Bu Güç Yüzüklerinden 3 tanesini yaratılmışların en erdemlileri olan Elf krallarına, 7 sini dağların içinde yaşayan madencilikte ve demir işçiliğinde çok becerekli olan Cüce krallarına ve 9 tanesini de yaratılmışlar içerisinde güce en düşkün olan İnsan'lara verdi. Daha sonra Sauron bu 19 yüzüğe hükmedecek Tek Yüzük'ü yarattı. Ardından, Tek Yüzük diğer Güç Yüzüklerine hükmetmeye başladı ve çok geçmeden onları etkisi altına aldı. Güç Yüzükleri sahipleri kandırıldıklarını anladı fakat iş işten geçmişti.
Elfler Sauron'a karşı savaş açtı ve Kara Lord, Elflerle büyük bir savaşa girdi. Birçok Elf şehri yok oldu. Daha sonra Elf'leri yenemeyeceğini anlayan Sauron bir süre saklandı. Sonra tekrar Yüzükten aldığı güçle iyice güçlenen Sauron çok geçmeden Orklar, Haradrim halkı, Rhûn halkı ve Orta Dünyanın diğer kötülüğün hizmetine girmeye hazır halklarla Orta Dünya'nın tek hakimi olmak için işgale başladı. Elfler ve İnsan'lardan oluşan ve Son İttifak olarak adlandırılan bir ordu Sauron'u durdurmayı başardı. Parmağındaki Tek Yüzükİsuldur'un eline geçti. Fakat güce düşkün olan İnsan'lar yüzüğü yok etmedi. Daha sonra yüzük efendisine ihanet etti ve İsuldur un ölümüne sebep oldu. Bir nehrin içinde kayboldu. Böylece unutulmaması gereken değerler unutulup gitti.
Yüzük Kardeşliği Aradan yüzyıllar geçti ve yüzük eski bir Hobbit olan Smeagol'un eline geçti. Sméagol yüzüğü 500 yıl boyunca dumanlı dağların derinliklerinde sakladı. FakatBilbo Baggins adlı Hobbit Gollum'un Yüzük'ünü düşürürken görür ve onu alır. Yıllar boyunca Mordor'daki Barad-Dûr'da gücünü yeniden toparlayan Sauron kötülüğe hizmet eden tüm halkları yeniden birleştirerek tekrar saldırıya geçti. Sauron'un Orta Dünya yı ele geçirmesi için ihtiyacı olan tek şey Yüzük'tü.Tüm bu olanların farkında olan İstari'den GandalfElf temsilcisi Elrond'un ülkesinde bir meclis toplamayı başararak yüzüğün yok edilmesi gerektiğine karar verdi.Yüzüğü yok etme görevi ise Frodo Baggins adlı Hobbite verildi. Ve böylece serüven başlamış oldu. Elrond Aragorn'a Elendil'in Narsil adlı sadece kralların taşıyacağı kılıcı verilir. Aragorn ona Andúril yani Batının Alevi ismini verir. Bilbo Frodo'yaMithril ve Sting kılıcını verdikten sonra Charadras(Karadras) Geçidi'ne giderler. Saruman dokuz yoldaşı büyüleyerek dağa şimşek çaktırır, üstlerine çığ düşer. Frodo'ya hangi taraftan gitmeleri gerektiklerini sorarlar. Frodo madenlerden gitmeyi seçer. Moria Madenlerine girdiklerinde Khazad-Dûm köprüsü yakınlarında Melkor'un hizmetkarı Balrogyollarını keser. İstari Büyücüsü Gandalf Balrog'u etkisiz hale getirmesine rağmen Balrog düşerken onu da kırbacıyla çeker. Gandalf'ın Khazad-dum Köprüsü'nden düşmesinin üzerine Aragorn grubun yeni lideri olur. Lothlorien Ormanlarına doğru giderler. Kahin Gözlü Büyüleyici Görünüşü olan, Lothlorien'in Hanımı Galadriel ile görüşürler. Galadriel'in eşi Celeborn Sam'e ip, Merry ve Pippin'e keskin bir hançer, Aragorn'a büyüleyici bir hançer, Legolas'a prenslerin soyundan gelenlerin kullandığı özel bir yay, Frodo'ya iseGaladriel aynasını gösterir. Gimli'ye gelinceyse bir tel altın saçından isteyen Gimli'ye üç tel verir, Nehirlerin kıyısına varınca Boromir Yüzük'ü Frodo'dan almak ister fakat alamaz.Yüzük onu zaptettikten sonra Boromir keşke olanları değiştirseydim der fakat Aragorn onun yerine zaten Frodo'yu Mordor'a yollar. Mordor yoluna doğru giden Frodo'nun peşine Sam takılır. Savaş ortaya çıkınca Boromir Uruk-hailar tarafından okla öldürülür. Üç Avcı(Kardeşlik Bozulunca kendilerine yeni bir grup kurarlar ( Aragorn, Gimli ve LegolasÜç Avcı'dır.) Boromir'i ararlar... Kardeşlik dağılmıştır, Merry ve Pippin Boromir'in söylediğine göre Isengard'a doğru esir alınmıştır, Sam ve Frodo, Mordor yolundadır, Üç AvcıMerry ve Pippin'i aramak için yola çıkarlar.
Karakterler[değiştir | kaynağı değiştir]
Serinin başlıca kahramanları şunlardır:
Arka plan[değiştir | kaynağı değiştir]
Yüzüklerin Efendisi J. R. R. Tolkien'in 1937'de yayımlanan önceki kitabı Hobbit'in devamı olarak başlamıştı. Hobbit'in popülerliği yayımcı George Allen & Unwin'in bir devam çalışması istemesini sağladı. Tolkien onları oldukça yavaş yazacağı konusunda uyardı ve zaten birkaç hikâye üzerinde çalıştığını söyledi. Silmarillion'ın fazla modern sayılabilecek taslaklarını reddeden, Roverandom'ı beklemeye alan ve Farmer Giles of Ham'ı kabul eden Allen & Unwin, hobbitler hakkındaki hikâyelerin daha popüler olacağını düşünüyordu. Böylece Tolkien 45 yaşındayken Yüzüklerin Efendisi ismini alacak olan hikâyeyi yazmaya başladı. Hikâye ancak 1949'a kadarki geçen 12 sene sonunda bitebildi ve Tolkien'in 55 yaşında olduğu 1963 senesinde tamamen yayımlanabildi.
Yazım[değiştir | kaynağı değiştir]
Yayımcıların ikna ettiği Tolkien Aralık 1937'de yeni bir hobbit öyküsü yazmaya başladı. Birkaç başarısız denemenin ardından Tek Yüzük hikâyesi doğdu. Bilbo'nun kayboluşu arkasındaki neden, Yüzük'ün önemi ve Yüzüklerin Efendisi ismi 1938 kışına kadar ortaya çıkmamış olmasına rağmen ilk bölüm için aklındaki fikir tamamen netleşmişti. Aslen bütün servetini tüketen ve daha fazla para kazanmak için başka maceralara atılan Bilbo hakkında bir hikâye yazmayı planlıyordu. Ancak daha sonra aklına Yüzük ve onun güçleri geldi. Bunun yeni çalışması için çok daha iyi bir odak noktasını olacağını düşündü. Hikâye ilerledikçe Silmarillion mitolojisinden de öğeler kullanmaya başladı.
Yazım süreci oldukça yavaştı Tolkien akademik bir poziyonda tam zamanlı çalışıyor ve daha fazla paraya ihtiyaç duyduğu için üniversitede müfettişlik yapıyordu. Tolkien 1943'ün çoğunda Yüzüklerin Efendisi üzerinde çalışma imkanı bulamadı ama Nisan 1944'te tekrar işe koyuldu. Kraliyet Hava Kuvvetleri'yle Güney Afrika'da görevde bulunan Christopher Tolkien de bu süreç içerisinde hikâye oluşturmada babasına yardımcı oluyordu. Tolkien 1946'da büyük bir çaba harcadı ve el yazmalarını 1947'de yayımcılarına gösterdi. Ertesi yıl hikâyenin sonunu getirdi ancak Tolkien eserin ilk bölümlerinin tashihini 1949'a kadar ancak tamamlayabildi. Toplamda 9.250 sayfa tutan Tolkien'in orijinal el yazmaları günümüzde Marquette Üniversitesi'ndeki J. R. R. Tolkien Koleksiyonu'nda sergilenmektedir.
Tolkien'in çocukluğunu geçirdiği Edgbaston'daki 29 metrelik kule
Etkiler[değiştir | kaynağı değiştir]
Tolkien'in ilgi alanındaki filoloji, din (özellikle de Katolizm), peri hikayeleri, İskandinav ve Germen mitolojisi, ayrıca Kelt, Slav, Pers, Yunan ve Fin mitolojisi hakkındaki kişisel araştırmalarının Yüzüklerin Efendisi'nin gelişimine katkısı büyük oldu. Bazı eleştirmenlerin doğruladıkları ve Tolkien'ın bizzat açıkladığı üzere yazarlar George MacDonald ve William Morris ile Anglo-Sakson şiiri Beowulf'un da önemli etkisi vardır. Eleştirmenler ayrıca Wagner'in Nibelung Yüzüğü'nün Tolkien üzerinde direk etkisi üzerinde tartışmışlardır.
Tolkien eserde bilinen herhangi bir dine ya da inanca yer vermez. Daha ziyade temalar, ahlak felsefesi ve romandaki evrenbilimi onun Katolik dünya görüşünü yansıtır. Mektuplarının birinde Tolkien şöyle diyor; "Yüzüklerin Efendisi elbette temelde dini ve Katolik bir çalışma; bu başta bilinçsizceydi ancak tashih sırasında bunun farkındaydım. Hayali bir dünyaya dinle ilgili herhangi bir şey koymamamın sebebi işte bu. Dini öğeler hikayenin ve sembolizmin içine zaten yedirildi."
Tolkien'in Birmingham'ın ilk önce Sarehole Mill sonra da Edgbaston Reservoir bölgelerinde geçirdiği çocukluğundaki anıları romandaki bazı yerlerin ve karakterlerin yaratılmasına ilham verdi. Ayrıca Edgbaston'ın kuzeybatısında kolayca ulaşılabilecek Black Country'de de bazı ipuçları var. Bu "Underhill" gibi isimlerin anlamını ve Saruman'ın sanayileşmiş Isengard ile Shire'ı da açıklıyor. Ayrıca Shire ve çevresinin Tolkien'in 1940'larda sık sık ziyaret ettiği Lancashire'daki Stonyhurst Koleji etrafındaki kırsal bölgeden uyarlandığı ileri sürülür. Eserde Tolkien'in I. Dünya Savaşı'nda yaşadıklarının etkisi de görülür. Frodo'nun muzdarip olduğu posttravmatik stres bozukluğunu Tolkien de ilk defa Somme Muharebesi'nde yaşamıştır.
Temalar[değiştir | kaynağı değiştir]
Yüzüklerin Efendisi 1950'lerde yayımlanmasına rağmen Tolkien Tek Yüzük'ün Atom bombasının bir alegorisi olmadığı ve eserlerinde kesinlikle alegorik bir anlatım kullanmadığı konusunda ısrarcıydı. Bunun yanında uygun gördüğü okuyucu yorumlarına karşı oldukça açıktı.
Birkaç eleştirmen ırklarla ilgili olduklarını düşündükleri bazı noktalar yakadılar. Bu görüşler genelde Tolkien'in iyi ve kötü tasvirine, karakterlerin ırklarına (örneğin Elfler, Cüceler, Hobbitler, Haradrimler, Orklar) ve ırklarının davranışlarını belirlemesine dayalıydı. Karşı görüştekiler ırk odaklı eleştirlerin sahiplerinin yazılı kaynakları görmezden geldiklerine, eserin kendisinden çok uydurmalara göre fikir belirttiklerine, yazarın özel hayatındaki ırkçı tutumlarına ya da olaylara dair bir kanıt olmayışına dikkat çekerler ve ırkçılık konusunda marjinal bir görüşe sahip olduğunu iddia ederler.
(İng. The Lord of the Rings) İngiliz filolojist ve Oxford Üniversitesi profesörü J. R. R. Tolkien'in yazdığı epik fantezitüründeki romandır. Hikâye Tolkien'in çocuklar için yazdığı 1937 tarihli Hobbit'in devamı olarak başlamıştı ancak sonunda ondan çok daha büyük bir eser haline geldi. Çoğu II. Dünya Savaşı'nda olmak üzere 1937 ve 1949 yılları arasında aşamalar halinde yazıldı. 150 milyonun üstündeki satış sayısıyla tüm zamanların en çok satan ikinci romanıdır.
Romanın ismi bütün Orta Dünya'yı fethedip hakimiyetine almakta kullandığı diğer Güç yüzükleri'ne hükmeden Tek Yüzük'ü ilk çağlarda yaratan, hikâyenin kötü karakterlerinden biri olan Karanlık Lord Sauron'u kasteder.[not 1] İngiliz kırsalından pek de farklı olmayan hobbitdiyarı Shire'da sakince başlayan hikâye Orta Dünya'nın kuzeybatısına kadar uzanırken hobbitler Frodo Baggins, Samwise "Sam" Gamgee, Meriadoc "Merry" Brandybuck ve Peregrin "Pippin" Took'un yanı sıra hobbitlerin müttefikleri ve yol arkadaşları olan Kuzey Kolcusu Aragorn, Gondor Kumandanı Boromir, savaşçı cüce Gimli, Elf prensi Legolas ve büyücü Gandalf'ın gözünden Yüzük Savaşı'nın gidişatı takip edilir.
En başında Tolkien tarafından eserin Silmarillion ile birlikte iki ciltlik bir set oluşturması amaçlanıyordu, ama yayıncı bu fikri reddetti. Ekonomik sebeplerden dolayı Yüzüklerin Efendisi 29 Temmuz 1954'ten 20 Ekim 1955'e kadarki bir yıllık süreç içerisinde üç cilt olarak yayımlandı. Bu üç cilt Yüzük Kardeşliği, İki Kule ve Kralın Dönüşü olarak isimlendirildi. Roman yapı olarak üçüncü cildin sonunun da dahil olduğu çeşitli bölümlerden arka plan malzemeleriyle birlikte ikişer bölümden altı kitaba bölünmüş haldedir. Bazı baskılarda tüm roman tek bir cilt haline getirilmiştir. Yüzüklerin Efendisi defalarca yeniden basıldı ve birçok dile çevrildi.
Tolkien'in eseri temaları ve kökenleri hakkında yapılan kapsamlı araştırmalara konu oldu. Kendi içerisinde büyük bir eser olsa da, hikâye aslında Tolkien'in 1917'den beri kendisinin "mythopoeia" olarak tanımladığı bir süreç içerisinde üstünde çalıştığı büyük bir destanın yalnızca son halkasıydı. Filolojinin, mitolojinin, dinin, sanayileşmenin etkilerinin yazarda yarattığı tiksinmenin yanı sıra daha önceki fantazi eserleri ve Tolkien'in I. Dünya Savaşı'ndaki deneyimleri yazarın ilk çalışmaları ve Yüzüklerin Efendisi'nin hikâyesi üzerinde etkili oldu.Yüzüklerin Efendisi'nin de modern fantazi edebiyatı üzerinde büyük etkisi olduğu kabul edilir. Tolkien'in çalışmalarının etkisi öyle büyük oldu ki "Tolkienian" ve "Tolkienesque" sözcükleri Oxford İngilizce Sözlüğü'ne girdi.
Yüzüklerin Efendisi'nin hep popüler kalması popüler kültürde göndermeler yapılmasına, Tolkien'in çalışmalarına hayran olanların topluluklar kurmasına ve Tolkien ile eserleri hakkında birçok kitap yayımlanmasına sebep oldu. Yüzüklerin Efendisi geçmişte olduğu gibi hala sanat eserleri, müzik, filmler, televizyon, video oyunları ve edebiyatı etkilemeye devam ediyor. Yüzüklerin Efendisi için ödüllü radyo, televizyon ve film uyarlamaları yapıldı.
İçindekiler
[gizle] Hikaye[değiştir | kaynağı değiştir]
Kara Lord olarak da bilinen Sauron, kendi efendisi Melkor'un görevini tamamlamak üzere Orta Dünya'daki halkların zaaflarından yararlanıp Güç yüzüklerini yapar. Bu Güç Yüzüklerinden 3 tanesini yaratılmışların en erdemlileri olan Elf krallarına, 7 sini dağların içinde yaşayan madencilikte ve demir işçiliğinde çok becerekli olan Cüce krallarına ve 9 tanesini de yaratılmışlar içerisinde güce en düşkün olan İnsan'lara verdi. Daha sonra Sauron bu 19 yüzüğe hükmedecek Tek Yüzük'ü yarattı. Ardından, Tek Yüzük diğer Güç Yüzüklerine hükmetmeye başladı ve çok geçmeden onları etkisi altına aldı. Güç Yüzükleri sahipleri kandırıldıklarını anladı fakat iş işten geçmişti.
Elfler Sauron'a karşı savaş açtı ve Kara Lord, Elflerle büyük bir savaşa girdi. Birçok Elf şehri yok oldu. Daha sonra Elf'leri yenemeyeceğini anlayan Sauron bir süre saklandı. Sonra tekrar Yüzükten aldığı güçle iyice güçlenen Sauron çok geçmeden Orklar, Haradrim halkı, Rhûn halkı ve Orta Dünyanın diğer kötülüğün hizmetine girmeye hazır halklarla Orta Dünya'nın tek hakimi olmak için işgale başladı. Elfler ve İnsan'lardan oluşan ve Son İttifak olarak adlandırılan bir ordu Sauron'u durdurmayı başardı. Parmağındaki Tek Yüzükİsuldur'un eline geçti. Fakat güce düşkün olan İnsan'lar yüzüğü yok etmedi. Daha sonra yüzük efendisine ihanet etti ve İsuldur un ölümüne sebep oldu. Bir nehrin içinde kayboldu. Böylece unutulmaması gereken değerler unutulup gitti.
Yüzük Kardeşliği Aradan yüzyıllar geçti ve yüzük eski bir Hobbit olan Smeagol'un eline geçti. Sméagol yüzüğü 500 yıl boyunca dumanlı dağların derinliklerinde sakladı. FakatBilbo Baggins adlı Hobbit Gollum'un Yüzük'ünü düşürürken görür ve onu alır. Yıllar boyunca Mordor'daki Barad-Dûr'da gücünü yeniden toparlayan Sauron kötülüğe hizmet eden tüm halkları yeniden birleştirerek tekrar saldırıya geçti. Sauron'un Orta Dünya yı ele geçirmesi için ihtiyacı olan tek şey Yüzük'tü.Tüm bu olanların farkında olan İstari'den GandalfElf temsilcisi Elrond'un ülkesinde bir meclis toplamayı başararak yüzüğün yok edilmesi gerektiğine karar verdi.Yüzüğü yok etme görevi ise Frodo Baggins adlı Hobbite verildi. Ve böylece serüven başlamış oldu. Elrond Aragorn'a Elendil'in Narsil adlı sadece kralların taşıyacağı kılıcı verilir. Aragorn ona Andúril yani Batının Alevi ismini verir. Bilbo Frodo'yaMithril ve Sting kılıcını verdikten sonra Charadras(Karadras) Geçidi'ne giderler. Saruman dokuz yoldaşı büyüleyerek dağa şimşek çaktırır, üstlerine çığ düşer. Frodo'ya hangi taraftan gitmeleri gerektiklerini sorarlar. Frodo madenlerden gitmeyi seçer. Moria Madenlerine girdiklerinde Khazad-Dûm köprüsü yakınlarında Melkor'un hizmetkarı Balrogyollarını keser. İstari Büyücüsü Gandalf Balrog'u etkisiz hale getirmesine rağmen Balrog düşerken onu da kırbacıyla çeker. Gandalf'ın Khazad-dum Köprüsü'nden düşmesinin üzerine Aragorn grubun yeni lideri olur. Lothlorien Ormanlarına doğru giderler. Kahin Gözlü Büyüleyici Görünüşü olan, Lothlorien'in Hanımı Galadriel ile görüşürler. Galadriel'in eşi Celeborn Sam'e ip, Merry ve Pippin'e keskin bir hançer, Aragorn'a büyüleyici bir hançer, Legolas'a prenslerin soyundan gelenlerin kullandığı özel bir yay, Frodo'ya iseGaladriel aynasını gösterir. Gimli'ye gelinceyse bir tel altın saçından isteyen Gimli'ye üç tel verir, Nehirlerin kıyısına varınca Boromir Yüzük'ü Frodo'dan almak ister fakat alamaz.Yüzük onu zaptettikten sonra Boromir keşke olanları değiştirseydim der fakat Aragorn onun yerine zaten Frodo'yu Mordor'a yollar. Mordor yoluna doğru giden Frodo'nun peşine Sam takılır. Savaş ortaya çıkınca Boromir Uruk-hailar tarafından okla öldürülür. Üç Avcı(Kardeşlik Bozulunca kendilerine yeni bir grup kurarlar ( Aragorn, Gimli ve LegolasÜç Avcı'dır.) Boromir'i ararlar... Kardeşlik dağılmıştır, Merry ve Pippin Boromir'in söylediğine göre Isengard'a doğru esir alınmıştır, Sam ve Frodo, Mordor yolundadır, Üç AvcıMerry ve Pippin'i aramak için yola çıkarlar.
Karakterler[değiştir | kaynağı değiştir]
Serinin başlıca kahramanları şunlardır:
- Shirelı Drogo Baggins oğlu Frodo Baggins
- Shirelı Samwise Gamgee
- Shirelı Peregrin Took
- Shirelı Meriadoc Brandybuck
- Shirelı Bilbo Baggins
- Kuzeyli Kolcu Arathorn oğlu Aragorn
- Gondorlu Denethor oğlu Boromir
- Gondorlu Denethor oğlu Faramir
- Rohanlı Kral Theoden
- Rohanlı Komutan Eomer
- Rohanlı Savaşçı Kız Eowyn
- Kuyutormanlı Legolas
- Ayrıkvadili Elrond
- Ayrıkvadili Arwen
- Lothlórienli Galadriel
- Morialı Gimli
- Gri Gandalf (sonraları Ak Gandalf), Mithrandir
- Ak Saruman
- Melkor'un Hizmetkârı Karanlık Lord Sauron
- Tom Bombadil
- Durin'in Felaketi Balrog (Gölge ile ateş)
- Boz Radagast
- Sauron'un Ağzı (Mouth of Sauron)
- Celeborn ( Lorienin Kralı )
- Lothlórienli Haldir
- Ayrıkvadili Glorfindel
- Grima
- Rohanlı Hama
- Rohanlı Grimbold
- Gil-Galad
- Angmar'ın Cadı Kralı
- Elendil
- İsildur
Arka plan[değiştir | kaynağı değiştir]
Yüzüklerin Efendisi J. R. R. Tolkien'in 1937'de yayımlanan önceki kitabı Hobbit'in devamı olarak başlamıştı. Hobbit'in popülerliği yayımcı George Allen & Unwin'in bir devam çalışması istemesini sağladı. Tolkien onları oldukça yavaş yazacağı konusunda uyardı ve zaten birkaç hikâye üzerinde çalıştığını söyledi. Silmarillion'ın fazla modern sayılabilecek taslaklarını reddeden, Roverandom'ı beklemeye alan ve Farmer Giles of Ham'ı kabul eden Allen & Unwin, hobbitler hakkındaki hikâyelerin daha popüler olacağını düşünüyordu. Böylece Tolkien 45 yaşındayken Yüzüklerin Efendisi ismini alacak olan hikâyeyi yazmaya başladı. Hikâye ancak 1949'a kadarki geçen 12 sene sonunda bitebildi ve Tolkien'in 55 yaşında olduğu 1963 senesinde tamamen yayımlanabildi.
Yazım[değiştir | kaynağı değiştir]
Yayımcıların ikna ettiği Tolkien Aralık 1937'de yeni bir hobbit öyküsü yazmaya başladı. Birkaç başarısız denemenin ardından Tek Yüzük hikâyesi doğdu. Bilbo'nun kayboluşu arkasındaki neden, Yüzük'ün önemi ve Yüzüklerin Efendisi ismi 1938 kışına kadar ortaya çıkmamış olmasına rağmen ilk bölüm için aklındaki fikir tamamen netleşmişti. Aslen bütün servetini tüketen ve daha fazla para kazanmak için başka maceralara atılan Bilbo hakkında bir hikâye yazmayı planlıyordu. Ancak daha sonra aklına Yüzük ve onun güçleri geldi. Bunun yeni çalışması için çok daha iyi bir odak noktasını olacağını düşündü. Hikâye ilerledikçe Silmarillion mitolojisinden de öğeler kullanmaya başladı.
Yazım süreci oldukça yavaştı Tolkien akademik bir poziyonda tam zamanlı çalışıyor ve daha fazla paraya ihtiyaç duyduğu için üniversitede müfettişlik yapıyordu. Tolkien 1943'ün çoğunda Yüzüklerin Efendisi üzerinde çalışma imkanı bulamadı ama Nisan 1944'te tekrar işe koyuldu. Kraliyet Hava Kuvvetleri'yle Güney Afrika'da görevde bulunan Christopher Tolkien de bu süreç içerisinde hikâye oluşturmada babasına yardımcı oluyordu. Tolkien 1946'da büyük bir çaba harcadı ve el yazmalarını 1947'de yayımcılarına gösterdi. Ertesi yıl hikâyenin sonunu getirdi ancak Tolkien eserin ilk bölümlerinin tashihini 1949'a kadar ancak tamamlayabildi. Toplamda 9.250 sayfa tutan Tolkien'in orijinal el yazmaları günümüzde Marquette Üniversitesi'ndeki J. R. R. Tolkien Koleksiyonu'nda sergilenmektedir.
Tolkien'in çocukluğunu geçirdiği Edgbaston'daki 29 metrelik kule
Etkiler[değiştir | kaynağı değiştir]
Tolkien'in ilgi alanındaki filoloji, din (özellikle de Katolizm), peri hikayeleri, İskandinav ve Germen mitolojisi, ayrıca Kelt, Slav, Pers, Yunan ve Fin mitolojisi hakkındaki kişisel araştırmalarının Yüzüklerin Efendisi'nin gelişimine katkısı büyük oldu. Bazı eleştirmenlerin doğruladıkları ve Tolkien'ın bizzat açıkladığı üzere yazarlar George MacDonald ve William Morris ile Anglo-Sakson şiiri Beowulf'un da önemli etkisi vardır. Eleştirmenler ayrıca Wagner'in Nibelung Yüzüğü'nün Tolkien üzerinde direk etkisi üzerinde tartışmışlardır.
Tolkien eserde bilinen herhangi bir dine ya da inanca yer vermez. Daha ziyade temalar, ahlak felsefesi ve romandaki evrenbilimi onun Katolik dünya görüşünü yansıtır. Mektuplarının birinde Tolkien şöyle diyor; "Yüzüklerin Efendisi elbette temelde dini ve Katolik bir çalışma; bu başta bilinçsizceydi ancak tashih sırasında bunun farkındaydım. Hayali bir dünyaya dinle ilgili herhangi bir şey koymamamın sebebi işte bu. Dini öğeler hikayenin ve sembolizmin içine zaten yedirildi."
Tolkien'in Birmingham'ın ilk önce Sarehole Mill sonra da Edgbaston Reservoir bölgelerinde geçirdiği çocukluğundaki anıları romandaki bazı yerlerin ve karakterlerin yaratılmasına ilham verdi. Ayrıca Edgbaston'ın kuzeybatısında kolayca ulaşılabilecek Black Country'de de bazı ipuçları var. Bu "Underhill" gibi isimlerin anlamını ve Saruman'ın sanayileşmiş Isengard ile Shire'ı da açıklıyor. Ayrıca Shire ve çevresinin Tolkien'in 1940'larda sık sık ziyaret ettiği Lancashire'daki Stonyhurst Koleji etrafındaki kırsal bölgeden uyarlandığı ileri sürülür. Eserde Tolkien'in I. Dünya Savaşı'nda yaşadıklarının etkisi de görülür. Frodo'nun muzdarip olduğu posttravmatik stres bozukluğunu Tolkien de ilk defa Somme Muharebesi'nde yaşamıştır.
Temalar[değiştir | kaynağı değiştir]
Yüzüklerin Efendisi 1950'lerde yayımlanmasına rağmen Tolkien Tek Yüzük'ün Atom bombasının bir alegorisi olmadığı ve eserlerinde kesinlikle alegorik bir anlatım kullanmadığı konusunda ısrarcıydı. Bunun yanında uygun gördüğü okuyucu yorumlarına karşı oldukça açıktı.
Birkaç eleştirmen ırklarla ilgili olduklarını düşündükleri bazı noktalar yakadılar. Bu görüşler genelde Tolkien'in iyi ve kötü tasvirine, karakterlerin ırklarına (örneğin Elfler, Cüceler, Hobbitler, Haradrimler, Orklar) ve ırklarının davranışlarını belirlemesine dayalıydı. Karşı görüştekiler ırk odaklı eleştirlerin sahiplerinin yazılı kaynakları görmezden geldiklerine, eserin kendisinden çok uydurmalara göre fikir belirttiklerine, yazarın özel hayatındaki ırkçı tutumlarına ya da olaylara dair bir kanıt olmayışına dikkat çekerler ve ırkçılık konusunda marjinal bir görüşe sahip olduğunu iddia ederler.